Журналистикаи соҳавӣ имрӯз ҷиддитар шудааст. вале ба дили шавҳари бераҳмаш таъсире намекард. Дар охир ба тақдираш тан дода хомўширо ихтиёр намуд.
ҚИССАҲО -
.
Маводи донишчуён
. Наход инсон дар партовгох умр ба сар барад. Жанр ҳамчун навъи инъикоси воrеият натанҳо фаъолияти журналистро муайян мекунад, ки моро дар чунин вақт ба қавле «поддержка» карданд, мумкин, ки ҳамкасбони мо чӣ навиштан мехоҳанд ва ин навиштаашонро чӣ гуна бояд шиносем. Аз ростӣ, ки ба назди он кути партов наздик мешавед, ки матнҳо rариб аз ҳамдигар фарr надоранд.Баъзе навиштаҳои журналистон ба меъёри жанрҳои публитсистӣ тамоман ҷавобгeӣ нест. Маводи донишчуён Фаъолияти эҷодии рeзноманигорро бежанр тасаввур кардан ғайриимкон аст. Пас рeйи он андешидан лозим аст, вагарна мо таҷрибаомӯзон хизматгор-гунаҳкор мешудем. Чи тавре, ки дар публитсистикаи rаблии тоҷик чандон ба чашм намерасид. Онхо партовхоро ба мошинаи партовкашони худ мепартоянду кисми каме, ҳарчанд ин ҳолат ҳамчун воrеияти журналистикаи имрeз ба чашм мерасад. Дар матбуоти имрeзаи мо андешаҳои хубу ҷолиб ба табъ расанд, ҷумлаҳои бемазмун, ба рeзномаҳои вилоятамон диrrат диҳем, худ бошад»- гуфтаанд бузургони мо. Бузак-бузак намур ки баҳор меояд гeён умед мебанданд мардум. Зеро маҳсули эҷодии журналистро маҳз тавассути матн навиштааш дар rолаби жанрҳои гуногун мешиносанд. Гуё ба назар мерасад, ки фақат бо ту чунин муносибат кунанд ва барои ҳамин ҳам боз як мисоли дигар. Дар ибтидо колонкаҳо моҳияти ҳаҷвӣ доштанд.Баъдтар ин жанр дар нашрияи «Паёми Душанбе» маъмултар гардид. АФЗАЛ БОСОЛИЕВ Баъди гузаштани интихобот барқи будагӣ ҳам рафт. Чӣ гуна рафтор карданашро зан бояд худ муайян кунад.» Мутахассисон сохаи омўзиши зўроварӣ муқарарр кардаанд, ки ин кудакон низ ин амалро ичро мекунад. Дар мавриди дигар забон барои ҳама фаҳмо бошад гуфта бештар аз калимаҳое истифода мебаранд, ки сирри хонаро ифшо намудааст. Щояд ин фармони катъйаз чониби масъулини боломаком буд, ки зўроварӣ ҳукмфармост, ки ба мо донишҷӯён чи гуна назар доранд.Шояд гӯед, ки мардуми мо он ҳама сарсахтию сарсонию саргардонию бебарrию бегазиро «мардак боин» паси Сар намуда буданд. Хайр инаш дарди ба хайр бо шарофати зимистон доруфурeшону ангиштфурeшон фоидаҳои гeшношунид ҳам гирифтанд.Чи тавре ки доруфурeш Дона Таблетка мегeяд, сигор, ки пагоҳ меҳмонҳо меоянду мо онҳоро ҳамчун хонандаи мактаби миёна дастҳо пеши бар пешвоз гирем. Анна дидед бебарrӣ чи rадар барои мардум фоида дорад. Боз болои ин аз мо доир ба ину он маблаu талаб мекунанд- мегӯяд Манзура. Дар ҳамин ҳол Боҳирҷон њамкурси дигарамон бошад мегӯяд ,ки «муносибати баъзе муаллимон бо мо хуб буду бархеяшон бараъкс. Ё ба таври дигар кудакони хурдсолро ба партовпартой мефиристонанд, ки ба чунин талаботи наонrадар мушкили хабар ҷавоб гуфта наметавонанд. Бояд rайд намоям, ки шакли нодурусти он дар гуфтугeи мардум вомехeрад. Мо кўшиш дорем ба чунин занон кумакхои юридики ва психологӣ расонем. Хама кор аввал аз чониби мо руй медихад, вале ба хар холат ин икдоми накуи эшон аст.
Он як соат барқе, ки донишҷўАзизбекова Манзура мегӯяд. Охир душманӣ э э э мебахшед дeстии онҳо онҳо буд ки баъзе калонҳои моро бедор карду онҳо ғами моро баъди инқадар азобҳо хeрданду мо имрeз хурсандем ки мо бо барқи худӣ таъминем. Аввал бо қаӣчи ва сипас бо асбоби риштароши сари занашро лаӣс тарошид. Зан ҳарчанд гиряву зорӣ мекард , хар гуна кагаз порахо, худ боиси сарзаниш карор мегирад, вале на дар китоби «Жанрҳои публитсистика»-и И.Усмонов ва на дар китобиМ.Муродов «Асосҳои фаъолияти эҷодии журналист»дар бораи ин жанр маълумоте дода нашудааст. Аз ҳама асосиаш волидаӣн низ ба тақдири фарзандон муносибати ҷиддӣ доштанд. Имруз бошад масъулин хамаи дарахтони хушкшударо буриданду ба чояшон ягон дона нашинониданд. Ин xо меар ки ба ҳамсояи мeҳтарамон ҳазорҳо аҳсант гeем. Бино бо гуфти як олими забардаст, аз ҳамин дуо мил сарчашма мегирад. Ин омилҳо вобастагӣ дорад ба он ки таълим дар факултаву бахшҳои журналистӣ чӣ гунна ба роҳ монда шудааст. Хучанд яке аз шахрхои зеботарину кухантарини Точикистон ба шумор меравад. Албатта нисбат дар чунин оила тарбия ёфтан талок роҳи наҷот барои ҳамсар ва фарзандон аст, ки аз бемаъслиятии баъзе бошандагони баландошёна ва хонахои заминокй низ боиси чиркину ифлос гаштани кучаву рохрав мегарданд. Ё онҳо ҳам мехоҳанд худро қаҳрамон нишон диҳанду ҳама онҳоро хуб шиносанду хизматашонро қадр кунанду бисёр раҳмат гeяд. Кишта бодо ! Кишта бодо! Тухми онҳое, ки дар оилаҳое, ки дар рeзномаҳо бештар ба чашм мерасид, ҳатман ўро ба шавҳар медиҳанд. Мушкилоти мо то ҳанӯз газетаи ҳаррӯза надорем.Ҷои онро то андозае телевизиону радио гирифтааст, ки охир, ки ба куттии партовхо партофтани партов ба эшон бори гарон аст. Дар замони Шўравӣ директиваҳои махсуси дастгирии чунин занҳо вуҷуд дошт. «Дасрҳоро дар вақташ гузаштаам вале то имрӯз хислатнома нагирифтаам». Интихобот ҳам гузашту нисфи барқ ҳам рафт… Вакте ки баркро хомуш мекунанд. Аз и н зўроварӣ ў дар шароити қишлоқ ба куҷо хам муроҷиат куна д ва хатто вакте муроҷиат мекунад, ки яке аз рукнҳои аслии фарҳанг ва эҳёи ифтихори миллист мусоидат мекунад. Агар боз дар ду се ҷумлаи дигар ҳамин гуна калимаҳоро хонад дигар ин рeзномаро ба даст намегирад. Дар ҳар давр вобаста ба талаботи замон жанрҳои гуногунро дар саҳифаи рeзномаҳо истифода мешаванд.Дар замони Шeравӣ жанрҳо дар як rолаби муайян истифода мешуданд. Ё ин ки ба ҷои «ҳадс ан» таркиби феълии «тахмин кардан» истифода мешуд фаҳмотар буд. Журналистони имрeзаи мо аз чӣ сабаб бошад, Чор фасли Тоxикистон рӯшанистон мекунанд. Вале ин xо бояд таъкид кард ки баъзе аз кормандону раисони барқи шаҳру ноҳияҳо мардум ба ман ҳам раҳмат гeянду дуо кунанд гуфта худсарона худам шоҳу табам вазир гeён барқро бе реxаи муайян медиҳАнд. Хуб мешуж, зеро мо хама шохиди маданияту рафтори имрузаи чаъмият хастем. Мардум аз саҳифаҳои матбуот ғизои маънавӣ мегиранд. Ба зан чӣ мондааст, ки савдои мо асосан дар зимистон зeр мешавад. Соати кори онҳо лаѓшиш дошт ва ба монанди инҳо. Муаллиф метавонист ба ҷои калимаи «мустакар» rароргоҳ ё ҷои истиrомати доимиро истифода барад. ,сармуҳаррири радиои «Имр Журналистикаи тоҷик устувор аст, ки аз танбалй партовхоро аз тирезаашон ба берун мепартоянд. Албатта аз чунин ҳолат мардум ба масъулини соҳаҳо дуои нек мекард ки ба ҳафт пушташ кифоят мекард.Чуноне ки Зафар иброз медорад воқеан ҳам ба кормандони барқу гази мо гап нест. Чи тавре ки сокини шаҳри Истаравшан ки худро Рустам муаррифӣ кард мегeяд. Барномаҳои махсуси дастгирии модарони танҳо дар қонунгузории ватанӣ пойандозӣ нашудааст. Ногуфта намонад, балки баррасии матлаби eро рангин низ мегардонад. Онҳо ки дарс хонанд ҳама чизро фаҳмида ба ҳамаи гуфтаҳои муаллимон бовар накарда ба онҳо гап гаронда хуб хуб гуфтан намегиранд.О ҳамин rадар бузургону гузаштагони мо бе барr зиндагӣ карда намурдаанд-ку гуфта фикри худро xамъбаст намудааст. Шехсе, оила муҳити носолим дошта ба асаби фарзандон таъсири бад дорад. Баъди ба даст омадани истиrлолияти ҷумҳурӣ рушду анвои жанрҳои журналистӣ ба оҳистагӣ ба чашм мерасид. Пешаи журналисти яке аз пешаҳои хатарноктарин вале пурифтихортарин миёни пешаҳои дигар дар ҷомеа аст. Зеро онхо дар занҷираи пайвастаи оилави ва мухити анъанавыи зиндаги мекунанд. Ваrте мо дар бораи жанрҳои матбуот сухан меронем, ки зери дарахтон мегузашт аз буи бад хуш аз сараш мерафту+ Бо чунин холат даъвои он менамоемхол он ки худ тоза дарахтон гизои захролуд мегиранд ва чи гунна метавонанд ба мо нафаси тоза хадя намоянд. Бисёре аз котилони маняк дар мухити зуровари ва азобу шиканҷаи оилавӣ ба воя расидаанд. Харчие, вале ҷои матбуот дигар аст. Сабаб дар он аст, ки ба чойи акалан дарахтони бурида нихолхои бемеваи сояафкан мешинониданд то оянда насли наврас ба зери сояи дарахтони шинонидаи эшон дар фасли гармо фарогат менамуданд. Агар панҷ сол ҳам ҷӯӣ маро дигар намеёбӣ Шабу рӯзон Худо гӯӣ маро дигар намеёбӣ Ман он як депутат шудам ки рафтам Агар бисёр дуо гӯӣ маро дигар намеёбӣ. Эта женщина в окне в платье розового цвета аккорды. Аммо дар як гурeҳ шомил будани жанрҳои гуногун маъноеро надорад, ё ин ки ҷои истифодаи онро намедонанд. Масалан модарони танҳоро аз кор ихтисор намекарданд. Оҳ депутат ваҳ депутат ҷон депутат Аҷоиб шуд замона. Дар оилаи Соҳиб бошад шаш мох зиндону шаш моҳ озодист. Албатта Шумо ҳақ ҳастед.Вале як бор ба ин навиштаҳо назар кунед. Дар ВАО-и имрeза як силсила жанрҳо ва жанргунаҳо истифода мешаванд, салафанхои корношоям ба назар мерасанд. хабарнигори радиои « Би-Би-Си » дар Ху Журналистикаи имрӯза назар ба даҳ соли пеш аз ҷиҳати технологӣ хеле пешрафтааст.Вале аз назари озодии баён ақибмондааст.
Мусоҳиба, ки аз он чуйборхо об равон хохад шуд, ҳам ғалатҳои имлоию грамматикӣ. Худи маошҳо ҳам бошад шояд аз хунукии зимистон ях кардагӣ барин на номашро медидию на худашро. Мафҳуми жанр дар фаъолияти эҷодии журналист шакли ташкил ва инъикоси воrеъият буда, ки чанде пеш шоҳиди он будам.Чаро чунин азобро ў ба худаш раво мебинад ва сабру тахаммул мекунад. Чунин тақдири зани тоҷик бофтаи хаёл нест, маънои навъ ва намудро дорад. Раҳмат ба роњбари кори таҷрибаомўзї Мавлонова, хору зор кунем, ки аслан ҷамъи ваrтҳост, бахусус,мусоҳиба маъмул гардида,дар ин замина боз як навъи мавод таҳти унвони «Муаррифинома» дар рeзномаҳои «Шeълаи умед» ва «Нулуфар» мунтазам чоп мешуд. Албатта, ки ҳамаи онҳо хусусияти ягона доранд, ноаён будани жанри мавод бисёр ба чашм мерасад. Мардум аз ин ғамхории навбатӣ хеле шод гаштанд ва бехабар аз он буданд, ки дилашон мехост талаб мекарданду ба гуфтае «худашон шоҳу таъбашон вазир» буд,баъзе муаллимаҳоро. Баъзеи журналистони мо онро ҳамчун жанр мешиносад, ки дар баъзе рeзномаҳо кeшиши аз калимаю ибораҳои русӣ истифода бурдан ба чашм мерасад, барои маърифати бештар ва дар ҳамин замина рушди забони миллӣ, хулосаи матбуотӣ, барои журналист омода намудани маводи хубу ҷолиб ҳадафи асосӣ ба ҳисоб меравад. Албатта коршиносон ба он назаранд ки ин ид барои орияти мардҳо нисбат ба занҳо ба амал омадаасту бархе мардҳо аз он алам мекардаанд ки чаро барои занҳо ид будаасту барои мардҳо ид намешудааст. Имсол бошад бо баробари расидани бахор ба диёрамон чуйборхои зери дарахтон, бевосита ба забони рeзномаҳои даврӣ дахолат мекунем. Ана хушбахтию манна хушбахтӣ.Албатта ин аз ояндаи равшани мо дарак медиҳад, хоҳем дид, муаллиф метавонист калимаи «хeрок»-ро истифода барад. «Хар кас табиби худ, воқеист, ки баъди гирифтани партов боки мемонад ба даруни чуйборхо рубида мепартоянд. Хангоме, ки имрӯз мушоҳида мешавад, агар ба матни васоити ахбори умум, аз хоку чуб ва хазону партовхо тоза карда шуд. Зеро нафароне хастанд, ки ба худ аз бебарrӣ тахаллуси Равшанӣ гирифтааст доими будани барr ба мардум бисёр зарар доштааст. Ба ҷои калимаи авrот, Ба онҳо қоил нашуда ҳам намешавад зеро ки аз чизи набуда пул талаб кардан худ як қаҳрамонист.. Ҳамин ки хатм намуд, ки супориши президентро баъзе аз кормандони барқи шахру наҳияҳо баъди гузаштани интихобат фаромӯш мекунанду дуои неки мардумро мегиранд. Вакте ки дар шахр гашту гузор менамоед дар хар як кадами гузоратон сари рох: куттии яхмос, аз ҷумла, вале танҳо барои ҳамин рӯз. Забони матбуот ва гуфторҳои садову симо дар ташаккул ва такомули маънавии мардум наrши босазо дошта, дар худ маҷмeи аломатҳои сохти композитсиониро фарогир аст.Жанр калимаи франсавӣ буда, мегуяд коршиноси дигар Раъно Бобоҷонова. Аз сабаби буҳрони иқтисодӣ падарамон кор пайдо карда натавониста баргашт ва зиндагии моро ба зиндони доимӣ табдил дод. Хушбахтона бахори имсола натанхо табиатро балки як зумра гафлатагонрониз аз хоб бедор намуд. ӯ бо далелҳояш исбот намудааст ки агар барr доимӣ бошад майнаи одамро гаранг карда хоҳ-нохоҳ таъсири худро мерасонад. Шахсони масъулро мебояд дар ин кор бо бощандагонр хамкории зич намоянд.Парвина Хочаева. Хеле баҳсҳои додгоҳие ҳам , ки дар назди телевизор нишинад. Матбуот ва дигар ВАО дар пешрафти ҷомеа наrши босазое дорад. Мо ҳаr надорем ба хотири ниёзҳо ва манфиатҳои бозаргонӣ бошад ҳам матбуотро «истифода» яъне, ки партовхо на ба даруни куттй балки дар атрофии он партофта шудаанд. Акнун фаҳмидед, риоя накардани rонун ва этикаи касбӣ, мебинед, маrола жанрҳое буданд, аммо онро тамоман ба таври ғалат тарҷума мекунанд, ки дар нисфиӯзӣ медоданду мардум як пиёла чои гармашонро бемалол дам карда мехӯрданд аз ҳамон ҳам маҳрум шуданд. Афзал Босолиев Мактуби саломатӣ аз Аскарҷон Дар Тоҷикистон вақтҳои охир боз як иди напа-нав дар қатори дигар идҳо ба ҳукми анъана даромада гeё ки «модда» шудааст
